مکان یابی پخش سیلاب با استفاده از سامانه پشتیبان تصمیم گیری در منطقه شهریاری استان یزد

کشور ایران یکی از مناطق خشک جهان محسوب می گردد که آب، عامل محدود کننده فعالیت های بشر در این مناطق به شمار می آید. استفاده از سیلاب در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. از طرفی به تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی در این مناطق توجه خاصی شده است و پخش سیلاب یکی از روش های مهار و بهره برداری از سیلاب می باشد. تعیین مکان مناسب برای پخش سیلاب و نفوذ دادن آن به داخل سفره های زیرزمینی خود یکی از مهم ترین مراحل انجام این گونه پروژه هاست. عواملی که در مکان یابی پخش سیلاب موثرند بسیار متفاوت و پیچیده می باشند. این فاکتورها شامل عوامل زمینی (زمین شناسی، ژئومرفولوژی و خاک)، هیدرولوژی (رواناب، رسوب دهی، نفوذ و شرایط آبخوان) و جنبه های اجتماعی اقتصادی (کشاورزی آبی، خسارات سیل و ...) می باشند. بنابراین تصمیم گیری در مورد انتخاب محل مناسب به معیارهایی که انتخاب می شود، بستگی دارد. این تحقیق با هدف تعریف یک سامانه پشتیبان تصمیم گیری در منطقه شهریاری استان یزد به منظور شناسایی مناطق مناسب جهت طرح پخش سیلاب انجام شد. چهار معیار اصلی که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت شامل خصوصیات سیلاب، شرایط نفوذپذیری، کاربردهای آب در منطقه و خسارات سیلاب می باشند. به منظور تعیین اهمیت عوامل موثر در امر مکان یابی از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد که در نهایت عوامل بافت خاک و حجم سیلاب از معیارهای اصلی نفوذ و سیلاب به عنوان مهم ترین عوامل در مکان یابی پخش سیلاب شناخته شدند. پس از تهیه نقشه های نهایی که در 5 سناریو تعریف شده بودند برای ارزیابی مدل از شاخص کاپا استفاده شد. طبق نتایج به دست آمده این نقشه ها تطابق قابل قبولی با عرصه های کنترلی داشتند.